อาชีพคั่วกาแฟ บางคนมองแล้วงงๆ ว่าต้องทำอะไรบ้าง บางคนอาจไม่เคยรู้ว่ามีอาชีพนี้อยู่ในโลก หรือบางคนอาจมองว่ามันก็แค่โยนเมล็ดกาแฟเข้าไปในเตาแล้วรอให้มันสุกเท่านั้น การคั่วกาแฟไม่เห็นจะมีอะไร
ความลับข้าวผัดไข่จากเว็บล็อคเพื่อนบ้าน ทำให้เกิดแรงบันดาลใจเขียนถึงการคั่วกาแฟบ้าง
แต่มันก็แค่การคั่วกาแฟ ธรรมดาๆ (ที่บางคนอาจนึกไม่ออกว่ามันเป็นยังไง)
วิธีทำ = ?= ขั้นตอน
- ตั้งเตาเครื่องคั่วให้ร้อนพอ
- ใส่กาแฟลงไป
- คั่วด้วยไฟปานกลาง จนกระทั่งเมล็ดกาแฟเริ่มซีด
- เร่งไฟขึ้น และหรือเปิดลมให้แรงขึ้น
- รอจนกระทั่งเมล็ดปริแตกเกิดเสียงดังที่เรียก crack ครั้งที่ 1 แล้วจึงลดไฟลง
- คั่วต่อไปจนเมล็ดปริแตกเกิดเสียงดังเป็นครั้งที่สอง จึงปล่อยเมล็ดกาแฟลงถัง cooling
การคั่วกาแฟมันก็เท่านี้เองครับ แต่ก็คงเหมือนข้าวผัดไข่ คือใช่ว่าใครก็ทำได้อร่อยไปทั้งหมด
มันมีความลับอยู่เหมือนกัน
ความลับ = ?
- ความร้อนในเตาคั่วทำให้เมล็ดกาแฟดิบกลายเป็นเมล็ดกาแฟสุกด้วยการเกิด Mailard reaction ทำให้เมล็ดเขียวกลายเป็นสีน้ำตาลขึ้น นอกจากนี้เมื่อคั่วจนน้ำที่อยู่ในเมล็ดกาแฟเดือดและระเหยออกทำให้เมล็ดกาแฟปริเกิดเสียงดังที่เรียก crack เป็นการเกิดปฎิกริยา Pyrolysis และทำให้เกิดปฎิกริยาเคมีต่างๆ มากมาย รสชาติกาแฟที่เราคุ้นเคยก็เกิดจากช่วงนี้นี่เอง ระยะเวลาในการคั่วจึงมีผลต่อสีและรสชาติของเมล็ดกาแฟโดยตรง (โอ้..เป็นวิชาการสักหน่อยนะครับข้อนี้)
- ความร้อนของเตา หรือความร้อนตั้งต้นในการคั่วถือว่ามีความสำคัญ ถ้าสูงเกินไปเมล็ดจะไหม้ ถ้าต่ำไปเมล็ดกาแฟจะไม่สุก หรือสุกช้าทำให้ขม และไม่มีรสชาติ
- ความแรงของลมร้อนที่ใช้คั่วจะทำให้เมล็ดสุกเร็วช้าต่างกัน
- ชนิดของเตาคั่วมีผลกับรสชาติเสมอ
- การตัดสินใจเร่งลดไฟ หรือเปิดปิดลมในการคั่วของคนคั่วในช่วงเวลาต่างๆ มีผลต่อรสชาติ
นั่นล่ะ ! ความลับ
(ผมลอก format มาจากความลับข้าวผัดไข่ โดยไม่ได้รับอนุญาตินะครับ ขอชดใช้ด้วยการลิงค์ไว้ให้อีก ใครตามอ่านอย่าลืมอ่าน comment สนุกๆ ของเขาด้วยนะครับ)
ขอบคุณครับ อ่านสนุกมาก
หุ…หุ…ในที่สุดก็รู้ความลับ
เหมือนจะง่าย แต่ยาก
Good start…
How about basic info like the type of roaster, air or drum, and its effect on taste? Roast curve and its approximate effect on the cup?
I know this is more of an ABC for professional roasters but I think it adds quite a few dimension for coffee lovers, particularly newer ones including me.
เจ๋งดีครับ เห็นภาพ แต่อย่างที่พี่ว่า ต้องคุมตัวแปรเยอะเหมือนกัน อยากลองดื่มเทียบกันเหมือนกันว่า air กับ drum จะต่างกันยังไง แต่คงยาก : ) เพราะไม่ได้คั่วเอง ไว้ปีหน้ากลับไปต้องไปทดสอบที่ร้านพี่อีกรอบ
[...] คนคั่วกาแฟ ต้องทำ Cupping เพื่อสามารถเลือกกาแฟเข้ามาได้เหมาะในราคาที่สมเหตุผล และยังใช้ cupping ในการปรับปรุงและควบคุมคุณภาพการคั่ว ให้กาแฟคั่วที่ได้รสชาติดี และมีรสชาติที่สม่ำเสมอตลอดทั้งปี [...]
ถ้าใช้เตาถ่าน หล่ะ แบบบ้านๆทำไง
เตาถ่านถ้าเป็นหม้อใช้มือหมุน จะต่างตรงไม่มีลมดูด อาศัยการนำความร้อนจากหม้อเป็นหลัก การหมุนช้าหมุนเร็วจะผลต่อการนำความร้อน คล้ายกับการผัดบนกะทะจะใช้การนำความร้อนจากเปลวไฟถ่ายผ่านตัวกะทะไปสู่เมล็ด การเร่งหรี่เปลวไฟ และความเร็วในการผัดจะมีผลต่อการนำความร้อน และรสชาติของกาแฟที่คั่วได้